วันอังคารที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2560

ดอกชบาแดง


บ็อกนี้ทำเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับสวนพฤกษศาสตร์
ในโรงเรียนสายปัญญารังสิต


วงศ์Malvaceae
ชื่อวิทยาศาสตร์Hibiscus rosa-sinensis L.
ชื่อไทยชบา
ชื่อท้องถิ่น- ดอกผ้า (ไทใหญ่) - ดอกใหม่, ใหม่แดง, ใหม่ (เหนือ), ชุมบา, ชบาขาว, ชุมมา (ปัตตานี), บา, ชะมา (ใต้) [1]
ลักษณะทาง พฤกษศาสตร์ต้น เป็นพรรณไม้พุ่มขนาดย่อม อยู่ในจำพวกพู่ระหง ลำต้นนั้นมีความสูงประมาณ 6-7 ฟุต หรืออาจสูงได้ถึง 12 ฟุต เป็นพรรณไม้เนื้ออ่อน ส่วนเปลือกนั้นจะเหนียวมาก
ใบ เป็นใบเดี่ยวสีเขียว ใบโตและฐานใบกว้าง ลักษณะรูปใบมน ตรงปลายใบจะแหลม ริมใบจะเป็นจักใหญ่คล้ายกับฟันเลื่อย เมื่อเราเด็ดมาขยี้จะมีเมือกเหนียวๆ ใบมีความยาวประมาณ 6 ซม. และกว้างประมาณ 5-7 ซม.
ดอก ดอกจะออกเดี่ยวๆ อยู่ระหว่างใบ และมีกลีบอยู่ 5 กลีบ ดอกนั้นจะมีอยู่หลายสีคือ แดง ขาว และเหลือง ตรงปลายดอกจะมนและกลม
เกสร ก้านเกสรยาว และจะยื่นออกมาพ้นจากกลางดอก จะมีเกสรตัวผู้เป็นสีเหลืองเกาะอยู่หนาแน่นบนท่อเกสร ส่วนแกสอนตัวเมียนั้นจะอยู่ปลายสุดของก้านดอก[1]
ใบใบ เป็นใบเดี่ยวสีเขียว ใบโตและฐานใบกว้าง ลักษณะรูปใบมน ตรงปลายใบจะแหลม ริมใบจะเป็นจักใหญ่คล้ายกับฟันเลื่อย เมื่อเราเด็ดมาขยี้จะมีเมือกเหนียวๆ ใบมีความยาวประมาณ 6 ซม. และกว้างประมาณ 5-7 ซม. 
ดอกดอก ดอกจะออกเดี่ยวๆ อยู่ระหว่างใบ และมีกลีบอยู่ 5 กลีบ ดอกนั้นจะมีอยู่หลายสีคือ แดง ขาว และเหลือง ตรงปลายดอกจะมนและกลม
เกสร ก้านเกสรยาว และจะยื่นออกมาพ้นจากกลางดอก จะมีเกสรตัวผู้เป็นสีเหลืองเกาะอยู่หนาแน่นบนท่อเกสร ส่วนแกสอนตัวเมียนั้นจะอยู่ปลายสุดของก้านดอก[1]
ผล-
สรรพคุณ / การใช้ประโยชน์- ดอก ใช้ไปวัดและใช้ในพิธีกรรมต่างๆ(ไทใหญ่)
- ใบ ใช้ประมาณ 5-10 ใบ นำใบล้างให้สะอาด แล้วตำรวมกับใบพุดตาน จำนวนเท่าๆกัน ใช้พอกคางทูม วันละ 2 เวลา เช้า-เย็น หรือจะใช้ใบชบา และใบพุดตานผสมกับน้ำผึ้งแล้วเคี่ยวให้ขึ้น ใช้ทาตามบริเวณคางทูมก็ได้หรือตามผิวหนังทำให้ผิวหนังชุ่มชื้น (emollient) และเป็นยาระบาย เพื่อจะไปหล่อเลี้ยงลำไส้ให้ลื่น
ดอก ใช้ปริมาณพอสมควร ชงกับน้ำ นำมาแกงเลียงกินเพื่อบำรุงน้ำนม ถ้าไม่มีดอกก็ใช้ใบอ่อนแทนก็ได้ นอกจากนี้แล้วดอกชบา ยังทำให้เป็นหมันได้
รากสด ใช้ประมาณ 1 กำมือ นำมาโขลกให้ละเอียด พอกรักษาพิษฝี และอาการพกบวม หรือใช้ต้มกับน้ำกิน เพื่อขับน้ำย่อยอาหาร เป็นยาเจริญอาหาร ในรากชบานั้นจะมีสารที่เป็นเมือก (mucilage) อยู่ ใช้ Althea แทนรากได้จะทำให้ชุ่มชื้น [1]
- ตำรับยา 1. ใบ จะมีรสฝาดชุ่มคอ ใช้รักษาเลือดกำเดาออก คางทูมรักษาแผลบวมอักเสบ
2. ดอก จะมีรสชุ่มคอ และเย็น ใช้ละลายเสมหะ รักษาอาการไอ เลือดกำเดาออก รักษาโรคบิด ตกขาว และแผลบวมอักเสบ
3. รากสด ใช้พอกรักษาฝี รักษาอาการพกช้ำบวมเนื่องจากอักเสบ ใช้กินภายในเป็นยาขับน้ำย่อยอาหาร ทำให้อาหารมีรส รักษาประจำเดือนมาไม่ปกติ และรักษาอาการตกเลือด
4. รากและเปลือก ทำให้ประจำเดือนมาปกติ รักษาอาการไอ ขับเสมหะ รักษาหลอดลมอักเสบ และมดลูกอักเสบ


อยู่บริเวณข้างสนามปิงปอง

ดอกเข็ม


บ็อกนี้ทำเพื่อนำเสนอแหล่งการเรียนรู้เศรษกิจพอเพียงเกี่ยวกับต้นไม้ใน
โรงเรียนสายปัญญารังสิต

เข็ม เป็นไม้พุ่มจัดอยู่ในวงศ์ Rubiaceae ลักษณะของดอกจะเกิดจากการอยู่รวมกันเป็นช่อ ๆ มีหลากหลายสี มีคุณค่าทางสมุนไพร ดอกเข็มที่ยังตูมสามารถนำมาชุบแป้งหรือไข่ทอดทานเป็นอาหารได้
เข็มเป็นพืชที่ต้องการแสงแดดจัด ต้องการปริมาณน้ำปานกลาง สามารถทนต่อความแห้งแล้ง การให้น้ำ 3-5 วัน/ครั้ง ชอบดินร่วนซุย ดินร่วนปนทราย มีความชุ่มชื้น ใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก อัตรา 0.5-1 กิโลกรัม/ต้น ควรใส่ 5-6 ครั้ง/ปี ขยายพันธุ์โดยการปักชำ การเพาะเมล็ด การตอน วิธีที่ได้ผลดีและนิยมกัน คือ การปักชำและการตอน ไม่ค่อยพบและมีปัญหาเรื่องโรค เพราะเป็นไม้ที่ทนทานต่อโรคได้ดี
การปลูกดอกเข็ม
การปลูกในกระถางเพื่อประดับภายนอกอาคารบ้านเรือน
ใช้กระถางทรงสูงขนาด 8-12 นิ้ว ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก แกลบผุ ดินร่วนอัตรา 1:1:1 ผสมดินปลูกควรเปลี่ยนกระถางปีละครั้งเพราะการเจริญเติบโตของทรงพุ่มโตขึ้นและเพื่อเปลี่ยนดินปลูกใหม่ทดแทนดินปลูกเดิมที่เสื่อมสภาพไป
การปลูกในแปลงปลูกเพื่อประดับบริเวณบ้านและสวน
นิยมปลูกเป็นกลุ่มตกแต่งสวนบริเวณบ้านหรือปลูกเป็นแนวรั้วก็ได้ สามารถตัดแต่งและบังคับรูปทรงได้ตามความเหมาะสม และความต้องการของผู้ปลูก ขนาดหลุมปลูก 30 x 30 x 30 เซนติเมตร ใช้ปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก ดินร่วน อัตรา 1:2 ผสมดินปลูก

ความเชื่อเกี่ยวกับดอกเข็ม
นไทยโบราณเชื่อว่า บ้านใดปลูกเข็มไว้ประจำบ้าน จะทำให้มีความฉลาดเฉียบแหลม เพราะเข็มคือสิ่งที่มึความแหลมคมดังนั้นคนไทยโบราณจึงใช้ดอกเข็มในพิธีไหว้ครูเพื่อจะได้เป็นนักปราชญ์ที่มีสติปัญญาฉลาดเฉียบแหลมนอกจากนี้ยังใช้ดอกเข็มเป็นเครื่องบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และพิธีทางศาสนาได้เป็นสิริมงคลยิ่งนัก
พิกัดดอกเข็ม อยู่บริเวณข้างสนามปิงปอง

อ้างอิง
https://th.m.wikipedia.org/wiki/เข็ม_(พืช)